Zdzisław Nitka

Zdzisław Nitka ur. w 1962 roku w Obornikach Śląskich. W latach 1976-1981 uczeń Liceum Sztuk Plastycznych we Wrocławiu, gdzie uczęszczał m.in. na zajęcia prowadzone przez Jerzego Rosołowicza i Zbigniewa Paluszaka.

Zdzisław Nitka urodził się w 1962 roku w Obornikach Śląskich. W latach 1976-1981 był uczniem Liceum Sztuk Plastycznych we Wrocławiu, gdzie uczęszczał m.in. na zajęcia prowadzone przez Jerzego Rosołowicza i Zbigniewa Paluszaka. W 1982 roku rozpoczął studia na PWSSP we Wrocławiu, w pracowni prof. Jerzego Zyndwalewicza. Dyplom z malarstwa uzyskał w 1987 roku pod kierunkiem prof. Józefa Hałasa. Pracę na Akademii Sztuk Pięknych rozpoczął w 1988 roku jako asystent swojego promotora, a następnie kontynuował karierę dydaktyczną, od 2001 roku w pracowni prof. Aleksandra Dymitrowicza. W 1997 roku założył wraz z żoną, Jolantą Nitką-Nikt, prywatne Muzeum Ekspresjonistów w Obornikach Śląskich.

Zdzisław Nitka – malarz neoekspresjonista i rysownik

Zdzisław Nitka jest malarzem neoekspresjonistą, rysownikiem, zajmuje się również drzeworytem, książką artystyczną oraz happeningiem. W latach 80. korespondował z Georgiem Baselitzem, wybitnym artystą niemieckim, który zadedykował mu pracę na papierze pt. Maler Nitka. W swoich pracach wyraźnie nawiązuje do dokonań wczesnego ekspresjonizmu niemieckiego, a także późniejszego ruchu Neue Wilde z lat 80. XX wieku. Odwołuje się do takich mistrzów jak Vincent van Gogh, Edward Munch, Ernst Ludwig Kirchner (Delikatni malarze 2009) czy też Georg Baselitz, Sigmar Polke. Istotny staje się tutaj motyw „malarza niesionego na ramionach malarza”, które to hasło stanie się również tytułem jednego z obrazów artysty.

W pracach Zdzisława Nitki, oprócz ludzi, zazwyczaj pojawiają się zwierzęta, najczęściej psy. Jego twórczość jest surowa, budząca skojarzenia z tzw. sztuką prymitywną; najistotniejszym jej elementem staje się czysty, żywy kolor, a także wyraźnie zarysowany, zdecydowany kontur. Andrzej Saj wymienia trzy główne wątki formalno-tematyczne, którymi charakteryzuje się artysta. Pierwszy z nich to prace cechujące się znaczną ekspresją czy gwałtownością linii oraz koloru. Charakterystyczna w tej dziedzinie malarstwa jest szkicowość oraz spontaniczność w procesie tworzenia. Wyrażają się one poprzez kanciaste, drgające formy znajdujące swe źródło w stylistyce Kirchnera oraz Rottluffa.

Drugim motywem staje się symboliczny ekspresjonizm Edwarda Muncha z pewną nutą bogactwa barw i znaków Paula Klee. Trzecim „nurtem” pojawiającym się w twórczości malarza jest zupełnie odrębna forma tzw. obrazów rżniętych, które pojawiają się około roku 2003. Nawiązują one do lubianej przez artystę techniki drzeworytu, jednakże są one wykonywane za pomocą piły mechanicznej. Mają one zdecydowanie bardziej mroczny charakter, wyrażają pewne lęki, niepokoje, są przepełnione psychologią oraz poetyką grozy.

Zdzisław Nitka w dziedzinie malarstwa zaliczany jest do nowoekspresjonizmu. Brał udział w pierwszej wystawie ,,Nowych Dzikich” w 1986 roku w Galerii Sztuki Współczesnej BWA w Sopocie. Doszło tam do szerokiej manifestacji Nowej ekspresji w sztuce Polskiej. Jedna z większych wystaw monograficznych miała miejsce w 2008 roku, gdzie pokazano 21 lat pracy twórczej artysty. Rozpoczęła się w Muzeum Śląskim w Katowicach, następnie pokazana była w Muzeum Miejskim Wrocławia, Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie i Galerii GaGa w Warszawie.

Nagrody, wyróżnienia oraz wybrane wystawy – Zdzisław Nitka

Kilkukrotnie nagradzany oraz wyróżniany:

• 1987 – I nagroda w konkursie na plakat dla Festival International Du Cinema a Mons, Belgia;
• 1988 – Nagroda Honorowa „Wiktor ’88” w kategorii malarstwo, Wystawa Młodej Plastyki Arsenał ’88 Warszawa;
• 1999 – Wyróżnienie na XXXIV Ogólnopolskim Konkursie Malarstwa „Bielska Jesień ’99”, Bielsko-Biała.

Wielokrotnie wystawiał indywidualnie, m.in.:

• 2008 – Malarz Nitka, Muzeum Śląskie, Katowice;
• 2006 – Tuż przed krzykiem E. Muncha, Galeria Giza, (wystawa internetowa);
• 2006 – Galeria Obecna, Jaworzno;
• 2006 – Galeria śT, Bielskie Centrum Kultury, Bielsko Biała;
• 2005 – Galeria Pokusa, Wiesbaden, BWA Jelenia Góra;
• 2005 – Ratusz St. Saarbrucken, Galeria Entropia, Wrocław;
• 2004 – Arkada Sztuk, Sopot, Galeria Entropia, Wrocław;
• 2003 – Bałtycka Galeria Sztuki, Ustka;
• 2002 – Retrospektywa, Galeria Bielska BWA, Bielsko Biała;
• 2002 – Galeria Pokusa, Wiesbaden;
• 2001 – Galeria Działań, Warszawa;
• 1999 – PRACE Z LAT 1985-1998, Galeria Miejska Arsenał, Poznań;
• 1998 – PRACE Z LAT 1985-1998, Galeria Wieża Ciśnień, Konin.

Był uczestnikiem wielu wystaw zbiorowych, m.in.:

• 2011 – Polska Sztuka Współczesna, Muzeum Narodowe Wrocław;
• 2006 – Warszawa w Berlinie, Berlin, Niemcy;
• 2006 – Nowa Ekspresja. 20 Lat, BWA Olsztyn;
• 2004 – Warszawa w Wilnie, Polska Sztuka Współczesna, Wilno;
• 2002 – Obraz Roku 2001, Muzeum im. X. Dunikowskiego, Warszawa;
• 2001 – Genius Loci, Muzeum Architektury, Wrocław;
• 2001 – Młodzi Czterdziestoletni, Ratusz Nowego Miasta, Praga;
• 2000 – Obszary Rysunku, BWA, Wrocław;
• 2000 – I Międzynarodowy Konkurs Rysunku;
• 2000 – Sztuka Polska XX wieku, Muzeum Narodowe, Wrocław;
• 1999 – In Orbit Round The Drifting Book, Institutet Stockholm;
• 1998 – Eins von Hundert, DuMont-Kunsthalle, Kolonia, Niemcy;
• 1997 – Źródła Wolności – WROCŁAW-BERLIN, BWA, Wrocław;
• 1993 – Polish Drawings Now, Visual Arts Museum, Nowy Jork;
• 1991 – Konfrontacje Artystyczne, Ratusz Staromiejski, Toruń;
• 1991 – Polnische malerei der 80-ziger jahre, Haus Dornbusch Frankfurt am Main, Galerie Kabisz, Dusseldorf, Niemcy;
• 1990 – 200 Jahre Kunstschulen in Breslau, Nassauischer Kunstverein, Wiesbaden, Niemcy;
• 1989 – Red and White, Hala Gwardii Warszawa, Galeria Dijkstra, Amsterdam;
• 1989 – Den Abne Dor – Polska Sztuka Współczesna, Charlottenborg Kopenhaga;
• 1988 – Arsenał’88, Hala Gwardii, Warszawa;
• 1988 – Świeżo Malowane, Galeria Zachęta, Warszawa;
• 1986 – Ekspresja Lat 80, BWA Sopot.